[:nl]Steeds meer consumenten ontdekken de voordelen van BonKompra, de mand van 36 veelgekochte basisproducten van goede kwaliteit tegen een lage prijs. In het kader van een voorlichtingscampagne over BonKompra legt de Union di Konsumidó Boneiru ‘Unkobon’, de consumentenbond van Bonaire, uit waarom juist voor deze 36 producten is gekozen.

In november 2013 publiceerde de lokale overheid een BC besluit ter uitvoering van de Prijzenwet BES. In dit besluit werden voor 18 producten ( bijvoorbeeld rijst, vlees, groenten, suiker)  maximum prijzen vastgelegd. Deze producten waren vervolgens onderverdeeld in 46 productsoorten/types (zoals bruine en witte rijst, 2 soorten gehakt, tomaten en uien, witte suiker en rietsuiker)  waarvoor per soort/type ook weer meerdere merken en per merk verschillende verpakkingen van een maximum prijs werden voorzien. Zo ontstond een lijst van 168 maximum prijzen.

In februari 2014 publiceerde het Nederlands Instituut voor Budgetonderzoek (Nibud) het rapport Minimum Voorbeeldbegrotingen voor Bonaire. In dat rapport is voor het onderdeel voeding gebruik gemaakt van een lijst van 11 productcategorieën (bijvoorbeeld zetmeel, vlees&vleesvervangers, beleg, verse groenten) die is onderverdeeld in 127 productsoorten (zoals rijst en funchimeel, kippepoten en peulvruchten, turkeyham en kaas, tomaten en kool). De Nibud lijst is vastgesteld door een voedingsdeskundige van Bonaire, die rekening hield met lokale eetgewoonten en met een gezonde samenstelling van het voedingspakket.

De lijst met BonKompra producten is een combinatie van de twee lijsten. Daarbij zijn van alle 18 producten die in het prijsbesluit van het BC zijn genoemd, een of meer productsoorten gekozen. Daarnaast zijn productsoorten gekozen waarmee ook alle 11 productcategorieën van het Nibud in het pakket zijn opgenomen. Bovendien is de lijst aangevuld met de veelgebruikte producten waspoeder, tandpasta en WC papier. Zo ontstond een goed onderbouwde, overzichtelijke lijst.

Nadat de BonKompra lijst was vastgesteld, zijn in 16 winkels prijzen opgenomen voor de productsoorten uit de mand. Dat resulteerde in een bestand met 1300 artikelen en meer dan 7000 prijzen. De maximum prijs is door onafhankelijk onderzoeksbureau SEO Economisch Onderzoek  berekend,  door voor elk van de 36 producten bij deze 16 supermarkten te kijken wie producten van goede kwaliteit het goedkoopst aanbood, wie de op een na goedkoopste was, enz. Daarna is de maximum prijs vastgesteld op een gemiddelde van de best scorende prijzen per product.

Op deze manier werden maximum prijzen vastgesteld die zowel realistisch haalbaar als ambitieus waren. De BonKompra mand is gemiddeld over de 16 supermarkten ongeveer 24% goedkoper geworden.  Vergeleken met de lijst van de overheid is de BonKompra lijst zo’n 20% goedkoper.[:en]More and more consumers are discovering the benefits of BonKompra, the basket of 36 frequently purchased commodities of good quality at a low price. As part of an information campaign on BonKompra the Union di Konsumidó Boneiru ‘Unkobon’, the consumers union of Bonaire, explains why precisely these 36 products were chosen.

In November 2013 the local government published a BC decision implementing the BES Prices Act. This decision set maximum prices for 18 products (such as rice, meat, vegetables, sugar). These products were then divided into 46 product types / types (like brown and white rice, 2 types of meat, tomatoes and onions, white sugar and cane) and each product /type featured multiple brands and each brand featured different packages with a maximum price. Thus a list of 168 maximum prices originated.
In February 2014 the Dutch Institute for Budget Research (Nibud) published a report with minimum budgets for Bonaire. In The nutrition part of that report used a list of 11 product categories (for example, starch, meat & meat substitutes, spreads, fresh vegetables) which are divided into 127 product types (such as rice and funchi flour, chicken legs and kidney beans, turkeyham and cheese, tomatoes and cabbage ). The Nibud list was determined by a nutritionist from Bonaire, who allowed for local eating habits and a healthy composition of the diet.

The list of BonKompra products is a combination of the two lists. Of all 18 products listed in the Government maximum price decision one or more product types were selected. Additionally product types were added with to cover all 11 Nibud product categories in the package. Moreover, the list is completed with the popular products washing powder, toothpaste and toilet paper. Thus a well-analised, clear list.
After setting the BonKompra list, prices for all product types of the basket were recorded in 16 stores. That resulted in a file with 1,300 articles and more than 7000 prices. The maximum price is calculated by independent research firm SEO Economic Research, by researching for each of the 36 products in these 16 supermarkets who was offering good quality products the cheapest, who was the second cheapest, etc. After that, the cap is set on an average of the top-scoring prices per product.
In this way, maximum prices were set that are both realistically achievable as well as ambitious. Averaged over the 16 supermarkets  the BonKompra basket has become about 24% cheaper. Compared to the government list the BonKompra list is about 20% cheaper.[:pa]Mas i mas konsumidó ta deskubrí e bentahanan di BonKompra, e makutu di 36 produkto básiko di bon kalidat, ku konsumidó ta kumpra hopi na un preis hopi abou. Den kuadro di un kampaña di informashon tokante BonKompra Union di Konsumidó Boneiru “Unkobon”, e bònt di konsumidó na Bonaire ta splika pakiko a skohe nèt pa e 36 produktonan aki.

Na Novèmber 2013 gobièrnu lokal a publiká un desishon di Kolegio Ehekutivo pa ku ehekushon di e “lei di preis pa Bes”. Den e desishon aki a stipulá preisnan máksimo pa 18 produkto (por ehèmpel aros, karni, bèrdura, suku). Seguidamente a repartí e produktonan aki den 46 sorto/tipo di produkto (manera aros brùin i aros blanku, 2 sorto di karni mulá, tomati i siboyo, suku blanku i suku di kaña) pa kual a pone preis máksimo pa kada sorto/tipo repartí den diferente marka i pa kada marka dependé di e empake. Asina a surgi un lista di 168 produkto ku preis máksimo.

Na febrüari 2014 e Instituto Hulandes pa investigashon di presupuesto (Nibud) a publiká e rapòrt “Ehèmpel di presupuestonan mínimo pa Bonaire”. Den e rapòrt aki a usa un lista di 11 kategoria di produkto pa alimentashon (por ehèmpel fékula, karni i remplasantenan di karni, belèg, berdura fresku) ku a repartí atrobe den 127 sorto di produkto (manera aros i hariña di funchi, pia di galiña i bonchi, ham di kalakuna i keshi, tomati i kolo). Un dietista di Bonaire a traha e lista di Nibud, teniendo kuenta ku kustumbernan di kome lokal i un kompilashon saludabel di e pakete pa alimentashon.

E lista ku produktonan di BonKompra ta un kombinashon di e dos listanan. Ademas a skohe di tur e 18 produktonan ku ta menshoná den e desishon di BC un òf mas sorto di produkto. Banda di esei a skohe sortonan di produkto pa asina tur e 11 kategorianan di produkto di e rapòrt di Nibud ta enserá den e pakete. Ademas a kompletá e lista ku produktonan hopi usá di habon pa laba paña, pasta di djente i papel di wc. Asina a krea un lista ku bon base i bon balansá.

Despues ku a stipulá e lista di BonKompra a kohe preis di e produktonan di e makutu den 16 tienda. Esaki a resultá den un fail ku 1300 artíkulo i mas ku 7000 preis. Despues un ofisina pa investigashon ekonómiko independiente SEO a kalkulá e preisnan máksimo ekonómiko, dor di wak kua di e 16 supermerkadonan ta ofresé pa kada un di e 36 produktonan markanan di bon kalidat na e preis mas abou, kua di nan ta di dos mas barata, etc. Despues a stipulá e preis máksimo a base di un promedio di e preisnan ku a resultá mas mihó pa produkto.

Di e manera aki a stipulá preisnan máksimo ku ta alkansabel den práktika pero tambe ambisioso. E makutu di BonKompra a bira mas barata ku un promedio di 24% den e 16 supermerkadonan. Kompará ku e lista di gobièrnu e lista di BonKompra ta mas o ménos 20% mas barata.[:]